Khám Phá Lý Luận Nhận Thức
Một hành trình tương tác qua các quan điểm triết học về tri thức, thực tiễn và chân lý.
Thực hiện bởi: Group 7 - Hội những người cùng khổ
Dòng Chảy Lịch Sử Triết Học
Khám phá các quan niệm chính về nhận thức trước chủ nghĩa Mác. Nhấn vào từng trường phái để xem chi tiết.
Nền Tảng Của Duy Vật Biện Chứng
Tìm hiểu quá trình nhận thức biện chứng, vai trò của thực tiễn và bản chất của chân lý.
Nguồn Gốc và Bản Chất
Nguồn gốc: Nhận thức bắt nguồn từ chính thế giới vật chất tồn tại khách quan. Không có đối tượng thì không có nhận thức.
Bản chất: Nhận thức là sự phản ánh tích cực, sáng tạo thế giới vào bộ óc con người, là một quá trình biện chứng không ngừng vận động và phát triển, thông qua hoạt động thực tiễn.
Các Nguyên Tắc Nền Tảng
Lý luận nhận thức của CNDVBC được xây dựng dựa trên 4 nguyên tắc cốt lõi:
- Thừa nhận thực tiễn là cơ sở, mục đích và tiêu chuẩn của nhận thức.
- Nhận thức phải phản ánh đúng hiện thực khách quan.
- Xem xét nhận thức là một quá trình liên tục phát triển.
- Phải xem xét sự vật một cách toàn diện và trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể.
Vòng Tuần Hoàn Nhận Thức
Nhận thức là một quá trình vô tận, đi từ thực tiễn đến tư duy và quay về thực tiễn. Hãy nhấn vào từng giai đoạn để khám phá.
Vấn Đề Chân Lý
Chân lý là tri thức phù hợp với hiện thực khách quan và được thực tiễn kiểm nghiệm. Nó có 3 tính chất cơ bản, thể hiện mối quan hệ biện chứng giữa nhận thức và thực tại.
1. Tính Khách Quan
Nội dung của chân lý độc lập với ý chí con người, phản ánh đúng thế giới bên ngoài. Dù chúng ta có tin hay không, Trái Đất vẫn quay quanh Mặt Trời.
2. Tính Tương Đối & Tuyệt Đối
Nhận thức là quá trình tích luỹ vô số chân lý tương đối (các mảnh tri thức đúng nhưng chưa đầy đủ) để tiến gần tới chân lý tuyệt đối (tri thức toàn diện).
3. Tính Cụ Thể
Không có chân lý chung chung, trừu tượng. Chân lý luôn gắn với không gian, thời gian và bối cảnh lịch sử xác định. Ví dụ: "Nước sôi ở 100°C" chỉ đúng tại áp suất tiêu chuẩn.
Minh Chứng Từ Khoa Học
Lý luận nhận thức được thể hiện rõ nét trong lịch sử phát triển của khoa học tự nhiên.
Thuyết Chọn Lọc Tự Nhiên của Darwin
1. Trực quan sinh động: Darwin dành nhiều năm quan sát, thu thập vô số mẫu vật sinh vật trên khắp thế giới. Đây là quá trình tích lũy dữ liệu cảm tính khổng lồ.
2. Tư duy trừu tượng: Từ kho dữ liệu đó, ông phân tích, khái quát và tìm ra quy luật bản chất chi phối sự tiến hóa - cơ chế chọn lọc tự nhiên.
3. Quay về thực tiễn: Lý thuyết của ông trở thành nền tảng cho sinh học hiện đại, được kiểm chứng và ứng dụng trong thực tiễn nông nghiệp, y học.
Lý Luận Về Cấu Trúc DNA
1. Trực quan sinh động: Các nhà khoa học sử dụng kỹ thuật nhiễu xạ tia X để tạo ra những hình ảnh đầu tiên về phân tử DNA, cung cấp dữ liệu cảm tính.
2. Tư duy trừu tượng: Dựa trên hình ảnh đó, Watson và Crick xây dựng mô hình cấu trúc xoắn kép, một bước nhảy vọt của tư duy lý luận.
3. Quay về thực tiễn: Mô hình này mở ra kỷ nguyên công nghệ sinh học và kỹ thuật di truyền, cho phép con người cải tạo thế giới ở cấp độ phân tử.
Tổng Kết
Những điểm cốt lõi của lý luận nhận thức theo chủ nghĩa duy vật biện chứng.
Con người có khả năng nhận thức thế giới một cách đúng đắn, bác bỏ thuyết bất khả tri.
Nhận thức là một quá trình biện chứng, sáng tạo, luôn vận động và phát triển từ đơn giản đến phức tạp.
Thực tiễn giữ vai trò quyết định, vừa là điểm xuất phát, vừa là động lực, mục đích và là tiêu chuẩn cao nhất của chân lý.
Kiểm Tra Tri Thức
Cùng ôn lại những kiến thức cốt lõi thông qua một bài trắc nghiệm nhỏ.